Czy Twoje DZIECKO dobrze SŁYSZY i WIDZI? - porady pedagoda Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Wąbrzeźnie
Słyszę…
Problem ze słuchem może pojawić się u dzieci w każdym wieku nagle lub stopniowo, pozostając w wielu przypadkach niezauważony przez rodziców przez dłuższy czas. Obecność zaburzeń słuchu wpływa na zachowanie dziecka, pogorszenie zdolności poznawczych czy wręcz zahamowanie rozwoju.
Badania przesiewowe prowadzone przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu w poprzednich latach wykazały, że około 20% dzieci i młodzieży w wieku szkolnym ma różnego rodzaju problemy związane ze słuchem. Konsekwencją tego mogą być problemy w adaptacji do środowiska szkolnego, zaburzenia koncentracji, komunikowania się i ograniczenia w przyswajaniu wiedzy, a zatem mniejsza znajomość języka, trudności w mówieniu, czytaniu i pisaniu. Oprócz problemów szkolnych występują także różne zaburzenia emocji, np. agresja w stosunku do rówieśników.
Wśród dzieci i młodzieży z zaburzeniami słuchu 46% często nie słyszy tego, co słyszą koledzy, a 50% nie słyszy dobrze głosu nauczyciela stojącego przy tablicy.
Wśród dzieci z zaburzeniami słuchu 25% ma mierne wyniki w nauce, 26% powtarzało klasę.
Wyniki „Programu badań przesiewowych słuchu i głosu u dzieci w wieku 7 lat z terenów wiejskich i małych miast województw Polski wschodniej” wskazują, że 19,4% przebadanych osób ma zaburzenia obwodowe i/lub centralne słuchu. W przypadku 59,5% dzieci z zaburzeniami słuchu rodzice nie zauważyli problemów związanych ze słuchem. Ponad połowa dzieci ze znacznymi ubytkami słuchu nie jest objęta opieką specjalistyczną.
Badania przesiewowe umożliwiają wczesne wykrycie, rozpoznanie i terapię zaburzeń słuchu u dzieci w wieku szkolnym. Większość zaburzeń słuchu można skutecznie leczyć, gdy są wcześnie wykryte.
Objawy sugerujące obecność niedosłuchu to:
opóźnienie rozwoju mowy lub ograniczony zasób języka
trudności ze zrozumieniem tekstu czytanego i nieprecyzyjne wypowiadanie słów
niewyraźna mowa
problemy z pisaniem ze słuchu (dziecko pisze tak jak słyszy)
obserwowanie twarzy osoby mówiącej
problemy z koncentracją uwagi
opóźnione reagowanie lub brak odpowiedzi na zawołanie
utrudnienia w rozumieniu poleceń w hałasie
częste prośby o powtórzenie, dopytywanie „co”
siadanie zbyt blisko telewizora lub manipulowanie ustawianiem głośności
trudności z lokalizacją źródła dźwięku
głośne mówienie w cichym pomieszczeniu
bóle głowy mogące być objawem wskazującym na obecność nadwrażliwości na dźwięki
słyszenie dźwięków, których nie słyszą inni (szumy, piski, gwizdy, dzwonienie)
zawroty głowy, zaburzenia równowagi
„Słyszę 2009” Badanie przesiewowe słuchu oparte jest na audiometrycznej próbie tonalnej dla częstotliwości 1000, 2000 i 4000 Hz oraz na testowaniu rozumienia mowy w szumie. Podczas badania dziecko ma założone słuchawki i sygnalizuje czy słyszy określone dźwięki i wskazuje na ekranie monitora obrazki lub wyrazy, które usłyszało. Badania te są całkowicie nieinwazyjne, bezbolesne i nieuciążliwe dla dzieci.
Widzę…
Rozpoczęte w ostatnim czasie badania wad wzroku u dzieci w wieku szkolnym w Polsce potwierdzają wzrastającą tendencję do rozwoju krótkowzroczności, zwłaszcza w dużych miastach. Liczba młodzieży wymagającej korekcji okularowej sięga nawet 40%, z tego 8% nie miało wcześniej świadomości potrzeby noszenia szkieł korekcyjnych. W mniejszych miejscowościach liczba wad wzroku w podobnej grupie wiekowej jest średnio o 10% mniejsza.
Wady wzroku mają wpływ na codzienne życie i aktywność dzieci i młodzieży. Mogą być jednym z czynników pogarszających wyniki w szkole, wpływających na rozwój psychoruchowy, a nawet utrudniających integrację w społeczeństwie. W każdym przypadku zaobserwowania nieprawidłowości konieczna jest wizyta u lekarza specjalisty. Dziecko samo u siebie nie rozpozna wady wzroku! Nie wie, że może widzieć lepiej! Rozpoznanie wady wzroku jest rolą opiekunów dziecka! Jedynie wczesna i prawidłowa korekcja wad wzroku pozwala uzyskać całkowitą poprawę widzenia i zapobiec rozwojowi niedowidzenia.
Objawy związane z występowaniem wad wzroku mogą być różnorodne, często niecharakterystyczne, np.:
bóle głowy i oczu
łzawienie
zamazywanie się, uciekanie liter, rozmazywanie obrazu
pieczenie oczu
podwójne widzenie
mrużenie oczu
zmęczenie podczas czytania.
„Widzę 2009” Badanie wzroku oparte jest na teście różnicowania kontrastu oraz teście widzenia barwnego. Test różnicowania kontrastu pozwala wykryć wady wzroku związane z nieprawidłowym odbieraniem ostrości i kontrastowości obrazów (Uwaga! Pełnej ostrości wzroku należy spodziewać się po 6 roku życia). W badaniu prezentowane są obrazy w formie kółek zawierających różnie ułożone linie o zmiennej kontrastowości. Zadaniem badanego jest określenie kierunku, w jakim linie są nachylone. W badaniu rozpoznawania barw prezentowane są obrazy zawierające drogę między dwoma punktami lub liczby zbudowane z różnobarwnych kółek. Zadaniem badanej osoby jest wskazanie drogi lub odczytanie liczby.
Zgłoś się na przesiewowe badania wzroku i słuchu
do Poradni Psychologiczno- Pedagogicznej w Wąbrzeźnie.
Dowiesz się czy wskazane są szczegółowe badania u specjalistów.
Celem prowadzenia badań przesiewowych jest wyrównywanie szans rozwojowych dzieci w wieku szkolnym przez zmniejszanie niekorzystnych konsekwencji występowania zaburzeń słuchu i wzroku.
- autor: mgr Agnieszka Bester na podstawie Materiałów szkoleniowych „Badania przesiewowe narządów zmysłów”, Szkolenie zorganizowane przez Instytut Fizjologii i Patologii Słuchu NZOZ Centrum Słuchu i Mowy „Medincus” Instytut Narządów Zmysłów